RAPORT SPECJALNY - Europejskie technologie
Program Globalnego Systemu Nawigacji Satelitarnej GALILEO
-- sobota, 01 marzec 2008
Za 5 lat cały Świat zostanie objęty cywilnym systemem sterowania satelitarnego. W 2020 roku 12 mld. ludzi będzie korzystało z telefonów komórkowych, a 3 mld. ludzi (500 mln. kierowców) będzie korzystało z odbiorników typu GSP
Na progu XXI wieku nastąpiło gwałtowne przyśpieszenie w technologiach nawigacji satelitarnej i ich wdrażaniu w sferze życia publicznego (cywilnego): Rosjanie przyśpieszyli budowę systemu GLONASS, a Amerykanie przyśpieszyli modernizację GPS (projekt GPS-II) oraz rozpoczęli projekt GPS-III ukierunkowany na jego zastosowanie do celów publicznych.
Do tych państw ostatnio dołączyły Chiny (program Beidou „Wielka Niedźwiedzica”: 35 satelitów, w tym 5 geostacjonarnych), Indie (system IRNSS programu GAGAN) i Japonia (system QZSS). W kolejce czekają: Nigeria, Arabia Saudyjska, Pakistan, Iran i Brazylia.
Bez wątpienia impulsem dla tego typu wdrożeń było wypracowanie przez Europejską Agencję Satelitarną (ESA) programu Globalnego Systemu Nawigacji Satelitarnej (GNSS), rozpoczęcie przez państwa zrzeszone w Unii Europejskiej nowatorskiego programu zastosowania tej nawigacji do celów cywilnych oraz wystrzelenie 28 grudnia 2005 r. pierwszego europejskiego satelity nawigacyjnego Europejskiego Systemu Nawigacji Satelitarnej Galileo. W satelicie tym pozytywnie przetestowano m. in. najnowocześniejszy atomowy zegar rubidowy, niezbędny do bardziej precyzyjnej nawigacji.
OD DOPPLERA DO GALILEO
Praojcem nawigacji jest bez wątpienia austriacki fizyk Christian Andreas Doppler (1803-53), który w 1842 r. odkrywa i uzasadnia zjawisko zmiany częstości fali rejestrowanej przez odbiornik w zależności od tego, czy źródło fali zbliża się czy oddala względem odbiornika (efekt, zwany zjawiskiem Dopplera). Po prawie 80 latach (1920 r.) rozpoczęto prace nad lampą katodową umożliwiającą lokalizację obiektów (początki radionawigacji). W 1940 r. w USA rozpoczęto prace nad systemem nawigacji dalekiego zasięgu – LORAN (Long Range Navigation) - w 1957 r. powstają pierwsze stacje systemu nawigacji satelitarnej LORAN-C. Rzeczywisty początek systemu nawigacji satelitarnej wiąże się jednak dopiero ze startem w 1978 r. pierwszych satelitów operacyjnych systemu GPS Navstar, a następnie przyjęciem przez USA w 1988 r. Koncepcji konstelacji 24 satelitów w systemie GPS (21+3 zapasowe).