Hybrydy na ulicach, czyli… Toyota była pierwsza

    Toyota Prius jest pierwszym na świecie seryjnie produkowanym samochodem z napędem hybrydowym

    Napędy hybrydowe (połączenie silnika elektrycznego ze spalinowym) pozwalają na użytkowanie samochodów ze znacznie mniejszą szkodą dla środowiska. Pojazdy o napędzie hybrydowym nie mają ograniczeń typowych dla napędów czysto elektrycznych. W większości z nich wyeliminowano również niedogodność związaną z koniecznością ładowania akumulatorów, czego wymagają pojazdy z napędem wyłącznie elektrycznym.

    Napędy hybrydowe dzielą się na systemy szeregowe i systemy równoległe. W układach szeregowych silnik spalinowy służy wyłącznie jako napęd prądnicy zasilającej silnik elektryczny lub do ładowania akumulatorów; koła napędzane są wyłącznie przez silnik elektryczny. W układach równoległych koła napędzane są zarówno przez silnik spalinowy, jak i elektryczny, a ponadto silnik spalinowy napędza prądnicę. Inne rozwiązania łączą w sobie cechy zarówno systemów szeregowych, jak i równoległych. W większości pojazdów z napędem hybrydowym stosuje się silniki o zapłonie iskrowym, ale w pewnych przypadkach wykorzystywane są również silniki o zapłonie samoczynnym.

    SKRZYNIA BIEGÓW i silnik w układzie THS – Toyota Hybrid System. Połączenie 1,5-litrowego, 72-konnego silnika benzynowego oraz silnika elektrycznego o mocy 45 KM i dużym momencie obrotowym 300 Nm. Podczas postoju na światłach i powolnej jazdy w korkach silnik benzynowy jest wyłączony, napędem jest wyłącznie motor elektryczny. Gdy zajdzie potrzeba przyspieszenia, jednostka benzynowa zostaje błyskawicznie uruchomiona i wspomaga napęd elektryczny. Podczas hamowania energia kinetyczna pojazdu jest zamieniana na energię elektryczną, która następnie gromadzona jest w akumulatorach. Silnik elektryczny Priusa działa zarówno jako jednostka napędowa, jak i generator prądu, służący do ładowania akumulatorów

    W końcu 1997 roku na rynku japońskim pojawiła się Toyota Prius – pierwszy seryjnie produkowany samochód o napędzie hybrydowym. Zastosowano w nim system THS (Toyota Hybrid System) z ustawieniem hybrydowo-hybrydowym, łączącym najlepsze cechy układów samoszeregowego i równoległego. Stanowi on stale przełączalną kombinację napędu elektrycznego i spalinowego. W Toyocie Prius wprowadzono także istotne udoskonalenia poszczególnych zespołów – takich jak silnik spalinowy, prądnica i silnik elektryczny, falownik oraz bateria akumulatorów.

    W teście Toyoty (japoński test typu 10/15, który symuluje jazdę głównie w warunkach miejskich) Prius pokonuje na jednym litrze paliwa odległość dwa razy większą niż konwencjonalne samochody o porównywalnej wielkości i mocy. Oznacza to o 50% mniejszą jednostkową emisję dwutlenku węgla. Ilość wydzielanego przez Priusa tlenku węgla, węglowodorów i tlenków azotu stanowi zaledwie jedną dziesiątą maksymalnego poziomu emisji dopuszczanego przez przepisy japońskie. Prius jest dostępny w sprzedaży w Japonii, Ameryce Północnej i Europie. W Japonii Toyota firmuje również autobusy wyposażone w szeregowy napęd hybrydowy.

    Korzystając z sukcesu świetnie sprzedającego się Priusa, Toyota w październiku 1999 roku zapowiedziała pojawienie się nowego samochodu o charakterze minivana wyposażonego w napęd hybrydowy THS-C z bezstopniową skrzynią biegów (Toyota Hybrid System CVT) oraz pierwszego na świecie samochodu o hybrydowym napędzie na cztery koła: E-Four. W układzie THS-C napęd na przednią oś jest przenoszony z silnika benzynowego o dużej sprawności oraz silnika elektrycznego za pośrednictwem bezstopniowej skrzyni biegów. W E-Four to bardzo efektywne rozwiązanie uzupełnia oddzielny elektryczny silnik wspomagający, umieszczony z tyłu. Rezultatem tego jest duża moc, dwukrotnie niższe zużycia paliwa i redukcja szkodliwych emisji – spełniająca surowe japońskie normy dotyczące pojazdów o ultraniskiej toksyczności spalin (J-ULEV).

    Toyota Prius samochodem roku w Ameryce Północnej

    Grono 49 dziennikarzy motoryzacyjnych ze Stanów Zjednoczonych oraz Kanady wybrało Toyotę Prius jako samochód roku Ameryki Północnej 2004. Nagrodę tą otrzymują pojazdy, które ustanawiają nowe standardy w dziedzinie wzornictwa, innowacji technologicznych, bezpieczeństwa oraz obsługi

    PRIUS – NAJCZĘŚCIEJ sprzedawany samochód hybrydowy na świecie, zdobywca 20 międzynarodowych nagród. Poza Japonią zdobył uznanie także w USA, gdzie powoli zyskuje status legendy. Chętnie kupują go firmy i instytucje. Europejczycy nie pozostają w tyle: na Starym Kontynencie jeździ już 3500 Priusów

    Seryjnie produkowane samochody o napędzie hybrydowym jeżdżą dziś po szosach, a firma Toyota planuje wprowadzić je do innych krajów. Dużym problemem w dalszym upowszechnianiu napędu hybrydowego jest jego wysoki koszt. Toyota ma jednak liczne powody, aby optymistycznie patrzeć na możliwości obniżenia kosztów. Produkcja seryjna obniży koszty wytwarzania najistotniejszych części, takich jak akumulatory i silniki elektryczne. Postęp techniczny pozwoli na uzyskanie większej mocy z mniejszych zespołów napędowych. Obniży to koszty produkcji, umożliwi uzyskanie bardziej przestronnego wnętrza oraz pozwoli na ograniczenie masy samochodu i w efekcie poprawę jego osiągów.

    To, co najlepsze

    Z obu źródeł wykorzystać to, co najlepsze – oto idea techniki hybrydowej. W samoprochodzie o napędzie hybrydowym moc i niezależność silnika spalinowego zostały połączone z czystą pracą silnika elektrycznego. W wyniku tego powstał samochód, który zasięgiem i osiągami dorównuje tradycyjnym pojazdom, a przy tym emituje znacznie mniej szkodliwych substancji oraz zużywa znacznie mniej paliwa.

    W roku 2000 debiutował nowy Prius. Wydajny hybrydowy napęd Priusa z zapasem spełnia najostrzejsze normy dotyczące ochrony środowiska – zarówno Euro4, jak i surowe kalifornijskie SULEV. Do dziś na całym świecie sprzedano około 70 000 Priusów.

    Ważniejsze nagrody i wyróżnienia przyznane dotąd Toyocie Prius:

    • Samochód Roku 2005 w Europie
    • Silnik Roku 2004 na świecie (globalnie)
    • Euro NCAP, 5 gwiazdek i 34 punkty (Europa)
    • Euro NCAP – wskaźnik ochrony dzieci (Child Protection Rating), 43 punkty i 4 gwiazdki (Europa)
    • ADAC EcoTest 2004, najniższy poziom emisji (Niemcy)
    • Samochód Roku 2004 w Ameryce Północnej (USA/Kanada)
    • Motor Trend 2004, Samochód Roku (USA)
    • Industrial Design Excellence Awards (nagrody za doskonałość wzornictwa przemysłowego) 2004, złota nagroda (USA)
    • ÖKO-TREND Auto-Umwelt-Rankings, pierwsze miejsce (niemiecki wskaźnik wpływu na środowisko)
    • ADEME CO2 Index, Najlepszy Samochód, kategoria pojazdów zasilanych benzyną (Francja)
    • EcoMobiListe, Samochód Najbardziej Przyjazny Środowisku (Szwajcaria)
    • Top Gear, Rodzinny Samochód Roku 2004 (Wielka Brytania)
    • Fleet Excellence Awards, Ekologiczny Samochód Roku 2004 (Wielka Brytania)
    • Quattroruote, „Samochód, który wolę” – „Nagroda za ochronę środowiska” (Włochy)
    • Rajd Challenge Bibendum Rally 2004, zwycięzca w klasyfikacji generalnej (globalnie)
    • Automotive Engineering International, 2004, Najlepiej Skonstruowany Pojazd (USA)
    • Automobile Magazine, 2004, Projekt Roku (USA)

    Hybrydowy napęd Priusa odznacza się następującymi cechami:

    • Dwukrotnie niższe zużycie paliwa i o połowę mniejsza emisja CO2 przez silnik spalinowy.
    • Emisja CO, HC i NOx zredukowana znacznie poniżej poziomów wymaganych w Euro4 i normie kalifornijskiej SULEV.
    • Harmonijne połączenie źródeł mocy, dające efekt płynnego i dynamicznego przyspieszenia oraz błyskawicznej reakcji na pedał przyspieszania.
    • Komfort użytkowania taki sam lub nawet wyższy niż w przypadku samochodów tradycyjnych. Wystarczy zatankować paliwo bez konieczności ładowaniu akumulatora.
    • Energia odzyskiwana podczas hamowania i zwalniania jest magazynowana w akumulatorach, a następnie wykorzystywana podczas ruszania i przyspieszania.
    • Redukcja emisji CO2 – gdy samochód zatrzymuje się, automatycznie wyłącza się silnik spalinowy.

    Nie chodzi tu jedynie o oszczędzanie surowców naturalnych. Mniejsze zużycie paliwa oznacza mniej spalin emitowanych do atmosfery. Na przykład emisja CO2 jest wprost proporcjonalna do ilości zużywanego  paliwa, zatem dwukrotnie niższe zużycie paliwa oznacza o połowę mniejszą emisję gazów cieplarnianych.

    Europejski Samochód Roku 2005

    Najlepiej sprzedający się na świecie samochód o napędzie hybrydowym został pierwszym tego typu pojazdem, który zdobył tytuł Samochodu Roku w Europie. Toyota Prius spotkała się z przychylną opinią wszystkich członków jury i uzyskała 406 punktów – jeden z najlepszych wyników w historii – wyprzedzając znacznie zdobywcę drugiego miejsca.

    Problematykę ekologii i transportu, a także szczegóły dotyczące tego niezwykłego modelu Toyoty będziecie mieli Państwo okazję poznać podczas seminarium DESIGNTECH orgaznizowanego przy okazji targów PROTECH’05. Szczegóły na IV okładce, a także pod adresem www.protech05.info